Oficjalny serwis Urzędu Miasta w Brzegu

#zostanwdomu

ciekawostki

W naszym mieście, na ul. Długiej oraz w przydomowym ogrodzie przy ul. Korfantego, rosną palmy. Brzmi to niewiarygodnie, ale to prawda. Wszystkie one reprezentują gatunek zwany szorstkowcem Fortunego (Trachycarpus fortunei). Palma ta pochodzi ze środkowej i południowej części Chin i południa Japonii oraz z północnej Birmy (obecnie: Myanmar) i północnych Indii. W północnej części jej naturalnego zasiągu, czyli w środkowych Chinach, zimą ma ona do czynienia z nocnymi  spadkami temperatur do – 12, a nawet do – 15 stopni Celsjusza. Mimo tak niskiej temperatury, szorstkowce Fortunego przeżywają, a wiosną i latem wykazują dalsze przyrosty. Dlatego szorstkowiec Fortunego jest uważany przez botaników za najbardziej mrozoodporny gatunek spośród wszystkich palm, jakie występują na półkuli północnej.

Swoją odpornością na niskie temperatury, szorstkowiec Fortunego  skupił na sobie uwagę dwóch botaników, penetrujących przed prawie 300 laty Azję Wschodnią – był to szkocki botanik Robert Fortune oraz niemiecki badacz Filip von Siebold. Obydwaj widzieli w tej palmie szansę na jej obecność w Europie, w krajach charakteryzujących się łagodnym, nadatlantyckim klimatem.

Dorosłe okazy szorstkowca Fortunego wytrzymują mrozy do – 15 stopni Celsjusza, ale osobniki młode tej palmy są wrażliwe i zamierają przy spadkach temperatury sięgających – 8 stopni Celsjusza. Bez odpowiedniego zabezpieczenia przed mrozem, młode szorstkowce rosnące u nas w gruncie, nie przeżyły by nawet stosunkowo łagodnej zimy, np. tej z sezonu  2018/2019, kiedy to w drugiej połowie stycznia 2019 r. nocami temperatura spadała w Brzegu do – 14 stopni.

W Europie szorstkowiec Fortunego bez zabezpieczania na zimę przed mrozem, rośnie w basenie Morza Śródziemnego (od Grecji, Chorwacji i Słowenii, po Francję i Hiszpanię) oraz na wybrzeżu Atlantyku (od Portugalii, po Irlandię i Anglię). Palmy te rosną nad Morzem Północnym w Belgii i Holandii, ale podczas niektórych zim bywają zabezpieczane przed mroźnym powietrzem. Natomiast szorstkowce posadzone w Szwajcarii oraz na śródlądziu Niemiec (np. w Duseldorfie), a także na wybrzeżu południowej Norwegii i Szwecji oraz w  Danii, korzystają zabepieczeń na zimę.

W Polsce pierwsze szorstkowce Fortunego rosnące w gruncie, pojawiły się w 2010 r. na jednej z promenad w Międzyzdrojach. Niestety, mimo zabezpieczenia przed mrozem, palmy te nie przetrwały zimy 2010/2011 r. Mimo to, wiosną 2011 r. zakupiono ponownie te palmy, ale rosnące w donicach, by w razie potrzeby chronić je zimą w cieplejszych pomieszczeniach.

Brzeskie palmy tego gatunku na razie również rosną w donicach. Z sukcesem przetrwały zimę 2019/2020, ponieważ ulokowano je  między budynkami, co ma duże znaczenie zimą, ponieważ nie są narażone na bezpośrednie podmuchy mroźnego wiatru. Wg klimatologów zimy w Polsce mają być coraz łagodniejsze, więc warto zaryzykować, i wysadzić przynajmniej niektóre szorstkowce Fortunego do gruntu. Oczywiście trzeba je będzie odpowiednio zabezpieczać na zimę, ale skoro z sukcesem dzieje się to nawet w Norwegii i Szwecji, to dlaczego by nie u nas w Brzegu!

Marek Stajszczyk

Dolnośląski Klub Ekologiczny