Oficjalny serwis Urzędu Miasta w Brzegu

W niedzielę, 16 maja br. w kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego odprawiona została uroczysta msza święta z okazji 77. rocznicy Bitwy pod Monte Cassino. Władze miejskie w nabożeństwie reprezentował Zastępca Burmistrza Brzegu Tomasz Witkowski. Ponadto obecne były także poczty sztandarowe oraz przedstawiciele różnych instytucji i organizacji, m.in. wojska, kombatantów oraz brzeskich szkół.

18 maja 1944 roku, oddziały 2. Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa zdobyły ruiny klasztoru na Monte Cassino. W nocy z 11 na 12 maja 1944 roku wojska alianckie przystąpiły do decydującego szturmu. Operacja pod kryptonimem „Honker” z udziałem Polaków przyniosła 18 maja zwycięstwo. Drugi Korpus Polski, dowodzony przez gen. Władysława Andersa, przełamał obronę Niemców i otworzył aliantom drogę na Rzym. Masyw Monte Cassino wraz ze znajdującym się na wzgórzu klasztorem benedyktynów był wówczas kluczową niemiecką pozycją obronną na tzw. linii Gustawa, mającą uniemożliwić aliantom zdobycie Rzymu. Górskiego masywu broniły elitarna niemiecka 1. Dywizja Spadochronowa oraz pułki wysokogórskie. Od stycznia 1944 roku Niemcy odparli trzy ataki wojsk alianckich, w których uczestniczyły oddziały amerykańskie, angielskie, francuskie, hinduskie i nowozelandzkie. Dopiero czwarta faza walk – nazwana „Honker” lub „Diadem” – zakończyła się sukcesem, a proporczyk na ruinach klasztoru mógł zawiesić patrol ppor. Kazimierza Gurbiela z 12. Pułku Ułanów Podolskich. Następnie obok niego zawisła flaga brytyjska. Po południu na wzgórzu odegrany został Hejnał Mariacki.

Bitwa pod Monte Cassino była jedną z najcięższych bitew II wojny światowej. W czasie walk zginęło 923 polskich żołnierzy, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych. Na przełomie lat 1944-1945 decyzją gen. Władysława Andersa w miejscu bitwy powstał Polski Cmentarz Wojenny, na którym spoczęło ponad tysiąc żołnierzy Rzeczypospolitej. W jego centralnym punkcie znajduje się grób dowódcy 2. Korpusu Polskiego, który zmarł w 1970 roku w Londynie. 40 lat później obok gen. Andersa spoczęła jego żona, Irena.